Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül, finansal okuryazarlık projesinin toplumsal fayda sağlayacak önemli bir atılım olduğunu söyledi.
Gönül, Finansal Okuryazarlık Türkiye Seferberliği Programı kapsamında Adana Sanayi Odası'nda (ADASO) iş dünyası ile bir araya geldi. Gönül, burada yaptığı konuşmada, finansal okuryazarlığın öneminin tüm dünyada, özellikle de 2008 krizinde daha net anlaşıldığını anımsatarak, “Ülkemizde bu konu, 2014 yılından itibaren ciddi adımlar atılarak gündeme taşındı. Bugün, Sayın Bakanımız Mehmet Şimşek’in destekleriyle oluşturduğumuz finansal okuryazarlık platformuyla bu süreci yeni bir aşamaya taşıdık. SPK olarak biz de finansal okuryazarlığı yaygınlaştırmak adına çalışmalarımıza devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Gönül, finansal okuryazarlık projelerinde özellikle gençler, ev hanımları, girişimciler ve iş insanları gibi farklı hedef kitlelere ulaşmayı amaçladıklarını belirtti. "Gençlerin bütçe yönetimi ve tasarruf yapmayı öğrenmeleri, ev hanımlarının aile ekonomisine katkı sağlayacak finansal beceriler edinmesi gibi hedeflerimiz var." diyen Gönül, projeyle daha fazla kişinin finansal kararlarını rasyonel şekilde alabilmesini amaçladıklarını belirtti.
Finansal okuryazarlık bilincinin yaygınlaştırılmasına yönelik bakanlıklarla çeşitli protokoller imzaladıklarını da ifade eden Gönül, "Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile iş birliği yaparak gençler ve kadınlara daha etkin ulaşmayı amaçlıyoruz. Aynı şekilde KOSGEB, Organize Sanayi Bölgeleri ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile protokollerimiz bulunuyor. İçişleri Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı ile de finansal okuryazarlık bilincini artırmaya yönelik çalışmalarımız sürüyor" dedi.
“Şu ana kadar 30 şirket halka arz edildi, yıl sonuna kadar devam edecek”
SPK’nın yatırımcıları koruma misyonuna da dikkat çeken Gönül, son yıllarda halka arz süreçlerine olan ilginin artış gösterdiğini belirtti. Sermaye piyasalarının gelişimi için önemli adımlar atmaya devam ettiklerini söyleyen Gönül, SPK'nın küçük yatırımcıyı sermaye piyasasında korumak için önemli bir görev üstlendiğini ifade etti.
Pandemi sonrasında yatırımcı sayısında büyük bir artış yaşandığını ve bu artışın halka arzlara olan ilgiyi de ciddi ölçüde artırdığını açıklayan Gönül, pandemi öncesinde yaklaşık 1,5-2 milyon olan yatırımcı sayısının, pandemi sonrası 8,5 milyona ulaştığını belirtti. Gönül, bu yükselişle birlikte halka arz edilen şirket sayısının da rekor kırdığını ifade etti.
Gönül, pandemi sonrası bir yılda 52, bir diğer yılda ise 54 şirketin halka arz edilmesiyle haftada birden fazla şirketin halka arz edildiğini ve piyasaların bu yoğun talebi karşıladığını söyledi. 2024 yılı içinde şu ana kadar yaklaşık 30 şirketin halka arz edildiğini anımsatan Gönül, yılın bitimine iki ay kala yeni halka arzların devam edeceğini öngördüklerini kaydetti. Halka arz başvuru dosyalarının incelenmeye devam ettiklerini ve yatırımcılar ile şirketlerin bu sürece ilgisinin artarak sürdüğünü vurguladı.
SPK Başkanı Gönül, özellikle faiz hassasiyeti olan şirketlerin sermaye piyasalarına yönelerek büyüme yoluna gitmesinin olumlu bir gelişme olduğunu dile getirdi. “Yatırımcı sayısındaki artışı yalnızca borsa yatırımcısı olarak görmemek lazım; yatırım fonları, bireysel emeklilik, tahvil gibi enstrümanlarla sermaye piyasalarının Türkiye’de neredeyse her haneye ulaştığını söyleyebiliriz.” dedi.
Ancak gelişmiş ülke örnekleriyle kıyaslandığında Türkiye’de sermaye piyasalarının finansal sistemdeki payının hala düşük seviyelerde olduğuna dikkat çeken Gönül, bu oranın Türkiye’de yüzde 5-7 arasında değiştiğini ve genellikle bireysel emeklilik ile yatırım fonları üzerinden sağlandığını belirtti. Gönül, sermaye piyasalarının payının artırılmasının reel sektöre bankalar dışında finansman sağlamak için önemli bir adım olacağını vurguladı.
Türkiye’de finans sektörünün genellikle bankalar üzerinden işlediğini hatırlatan Gönül, faiz ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların reel sektörde üretim yapan firmaları olumsuz etkileyebildiğini, sermaye piyasaları üzerinden sağlanan finansmanla bu tür risklerin daha iyi yönetilebileceğini ifade etti.
Gönül, SPK’nın mevcut yapısıyla ilgili de bilgi paylaşarak, yaklaşık 681 halka açık ortaklık, 31 kooperatif, 52 banka, 72 aracı kurum ve 15 kitle fonlama platformuyla çalıştıklarını belirtti. Özellikle küçük girişimlerin finansman bulabildiği kitle fonlama platformlarının önemine değinen Gönül, bu platformların gençler ve küçük yatırımcıların desteklediği projeler açısından büyük bir öneme sahip olduğunu sözlerine ekledi.
“Finansal okuryazarlık bireylerin refahını artırmak için kritik öneme sahip”
Adana Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Kıvanç da finansal okuryazarlığın bireylerin refahını artırmanın yanı sıra Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir kalkınması için kritik bir öneme sahip olduğuna dikkat çekti. Kıvanç, Adana gibi sanayisi güçlü şehirlerde finansal bilinç seviyesinin yükseltilmesinin iş dünyasının rekabet gücünü artıracağını belirterek, “İşletmelerimizin sağlam finansal bilgi ışığında hareket etmesi, Adana’nın ve ülkemizin ekonomik gücüne önemli katkılar sağlayacaktır,” dedi.
Kıvanç, birçok şirketin kârsızlıktan değil, sağlıklı bir nakit akışı yönetememekten ötürü zorlandığını vurgulayarak, şirketlerin sürdürülebilir bir başarı elde etmeleri için nakit akışlarını etkin bir şekilde yönetmeleri gerektiğine değindi. Bu alanda yapılacak eğitimlerle şirketlerin finansal yönetim kapasitesinin artırılmasının hedeflendiğini ifade etti.
2023 yılında gerçekleştirilen halka arzlarla sermaye piyasalarında ulaşılan 2,5 milyar dolarlık büyüklüğe dikkat çeken Kıvanç, SPK’nın 2024 yılında da sürece kararlılıkla devam etmesini memnuniyetle karşıladığını belirtti. SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül ve ekibinin sermaye piyasalarının büyümesine yönelik çalışmaları için teşekkür eden Kıvanç, halka arz süreçlerinin şirketlerin finansmana erişimini kolaylaştırırken şeffaflık ve hesap verebilirliği de teşvik ettiğini dile getirdi.
Zeki Kıvanç, finansal okuryazarlığın gelecekte güçlü bir ekonomiye sahip olmanın temel taşlarından biri olduğunu vurgulayarak, genç nüfusun finansal konularda bilinçlendirilmesinin önemini vurguladı. Adana’da 18 Mesleki Teknik Anadolu Lisesi’nden bin 700 11. sınıf öğrencisine verilen Finansal Okuryazarlık Eğitim Programı’nın gençleri geleceğe hazırlamak adına önemli bir adım olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde ve Adana Milletvekili Sunay Karamık’ın liderliğinde başlatılan bu projeye katkı sunan tüm kurumlara teşekkür eden Kıvanç, projenin ülke genelinde yaygınlaşmasını temenni etti.
Editor : Mücahit Güngördü
