EYT'ten sonra 'kademeli emeklilik' konusunda çalışanlardan büyük bir talep var ve bu talepler sosyal medyada #KademeliEmeklilik hashtagiyle gündem olmuştu. SGK uzmanı bu konuda 2027 seçimlerini işaret etmiş ve 'mutlaka çıkacak' demişti. İsa Karakaş, yeni bir değerlendirme daha yaptı ve 10 yıllık sigorta ve 1800 gün prim ile emekli olmanın mümkün olduğunu kaydetti.
Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, halihazırda devam eden durumun sürdürülemez olduğunu belirterek, emeklilikte kademe düzenlemesinin "kaçınılmaz" olduğunu vurgulamış ve "Kademe emeklilik eninde sonunda mutlaka çıkacak. Ben bununla ilgili net bir tarih de verdim." diyerek özellikle yaşanan adaletsizliklere dikkat çektmişti.
Karakaş, "Aynı iş kolunda benzer şartlarla çalışanlar arasında prim günü ve yaş açısından büyük farklar olduğunu belirten Karakaş, bunun sürdürülemez olduğunu dile getirmişti.
Düzenleme için tarih veren Karakaş, 2027 yılında yapılacak genel seçimlerin bu konuda belirleyici olacağını söylemişti.
İsa Karakaş, kademeli emeklilik için bu ifadeleri kullanırken erken emeklilik için de dikkat çeken bir yazı yazdı ve yol gösterdi. Karakaş, "bu hastalıklarından birine veya birkaçına yakalanmış olup 10 yıllık sigortalılık süresi ile toplam olarak 1800 gün malullük sigortası primi ödemiş olan hastalar, bağlı bulundukları SGK müdürlüklerine müracaat edip malulen emeklilik için başvuruda bulanabilirler." dedi.
İşte Karakaş'ın Türkiye gazetesindeki o yazısı
Psikolojik hastalığı olanlara erken emeklilik!
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan normal emeklilik için başta yaş şartı olmak üzere sigortalılık süresi ve prim şartlarının ikmal edilmiş olması gerekmektedir. Bununla birlikte “yaş” şartı aranmadan çok az primle erken emeklilik sağlayan malulen emeklilik uygulaması da bulunmaktadır.
Malulen emekli olamayanlar yine yaş şartı aranmadan engelli emeklilik yolunu deneyebilirler.
Üstelik sadece bedensel hastalık ya da engeli olanlar değil psikolojik hastalıkları olanlar da malulen erken emekli olabilmektedir. Vatandaşların çoğunluğu farkında değil ancak psikolojik hastalıkları nedeniyle emekli olanların sayısı azımsanmayacak kadar çok.
Psikolojik hastalıklar nedeniyle malulen emeklilik, bu sağlık sorunlarıyla mücadele edenler için düzenli emeklilik maaş güvencesinin yanı sıra prim ödemeden sağlık hizmetlerine erişim imkânı da tanımaktadır.
Bu yazımızda psikolojik rahatsızlıkları olanların malulen veya engelli erken emeklilik yollarını 28 yıllık SGK Başmüfettişlik tecrübemle püf noktalarıyla birlikte izah edeceğim.
PSİKİYATRİK HASTALIKLAR LİSTESİ
Aşağıda yer verdiğimiz psikolojik rahatsızlıklarıyla mücadele eden sigortalı bireyler için malulen emeklilik veya engelli emeklilik hayati bir öneme sahiptir.
PSİKİYATRİK HASTALIKLAR
Zekaya ilişkin olanlar
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
IQ 50 ve altı; öz bakımını kendi kendine yapamama (beslenme, tuvalet ve banyo vb.) veya tek başına sokağa çıkamama veya evde tek başına kalamama
Orta Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
IQ 51 -69; İşlevselliğin kavramsal pratik ve sosyal alanlarında ileri düzeyde kayba neden olduğu gösterilmiş olmalıdır.
Şizofreni ve alt tipleri
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen çalışma olanağı vermeyen
Orta Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen kısmen çalışma olanağı veren
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen çalışma olanağı vermeyen
Orta Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen kısmen çalışma olanağı veren
Sanrısal bozukluklar
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen çalışma olanağı vermeyen
Orta Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen kısmen çalışma olanağı veren
Atipik veya başka türlü sınıflandırılamayan psikozlar
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen çalışma olanağı vermeyen
Orta Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedaviye rağmen kısmen çalışma olanağı verenBipolar bozukluk
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen, progresyon gösteren ve çalışma olanağı vermeyen
Hafif Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen
Beyin hasarı, beyin işlev bozukluğuna bağlı davranış bozuklukları
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen ve çalışma olanağı vermeyen (organik kişilik ve davranış bozukluğu, frontal lob sendromu vb)
Hafif Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen ve tedaviye rağmen kısmen çalışma olanağı veren (organik kişilik ve davranış bozukluğu, frontal lob sendromu vb)
Şiddeti ağır ve içgörünün kaybolduğukronik obsesif kompulsif bozukluk, kronik travma sonrası stres bozukluğu ve komorbiditesi, tedaviye dirençli unipolar depresyon
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Şiddeti ağır ve içgörünün kaybolduğu kronik obsesif kompulsif bozukluk, kronik travma sonrası stres bozukluğu ve komorbiditesi, tedaviye dirençli unipolar depresyon (İki ayrı grup antidepresanla etkin dozda 12 hafta kullanımına, en az bir BDT ya da başka bir psikoterapi yöntemine, en az 12 seans EKT tedavisine, en az bir güçlendirme veya kombine tedaviye rağmen iyileşmediği belgelendirilmiş olmalıdır), Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen ve çalışma olanağı vermeyen,
Beyin hasarı, beyin işlev bozukluğu ve bedensel hastalıklara bağlı ruhsal bozukluklar
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen ve çalışma olanağı vermeyen (organik bipolar tiplerini içerir, organik sanrılı bozukluk, demansiyel ve amnestik v.b. tablolar)
Yaygın gelişimsel bozukluklar
Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybına Neden Olan Durumlar
İşlevselliği ileri düzeyde bozan otizm ve ilişkili bozukluklar
Editor : Mücahit Güngördü
